بررسی نقش عوامل طبیعی در توزیع جغرافیایی جمعیت و سکونتگاه های شهری با استفاده از gis و geoda(مطالعه موردی: استان آذربایحان غربی)

اصولا استقرار و پیدایش یک شهر بیش از هر چیز تابع شرایط محیطی و موقعیت جغرافیایی است. از این رو پژوهش حاضر بر آن است تا با استفاده از نرم افزار gis و مدل موران در قالب نرم­افزار geoda نحوه توزیع فضایی جمعیت و سکونتگاه­های شهری استان آذربایجان­غربی را نسبت به متغییرهای طبیعی بررسی کند. نوع تحقق کاربردی بوده روش بررسی آن توصیفی­ـ­تحلیلی و همبستگی می­باشد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می­دهد که آب و هوا، دسترسی به منابع آب بیشترین تاثیر را در پراکندگی جمعیت شهری استان داشته­اند بطوریکه میزان ضریب موران برای عوامل ذکر شده به­ترتیب بیش از 5/0 و 3/0 می­باشد در این میان میزان این ضریب برای سایر عوامل طبیعی مورد مطالعه، نشان دهنده رابطه مثبت و نه­چندان قوی است به­عبارت دیگر می­توان گفت که بیشتر جمعیت شهری استان، در طبقات ارتفاعی 1400 – 1000 متر پراکنده هستند که بیانگر استقرار جمعیت در مخروطه افکنه­های دشت­های آبرفتی در ارتباط با منابع آبی حوضه آبریز دریاچه ارومیه می­باشد این شرایط با وجود شیب کمتر از 5 درصد و شرایط اقلیمی نیمه­مرطوب محیط مناسبی را برای فعالیت­های کشاورزی فراهم می­کند بطور کلی نتایج بدست آمده نشان می­دهد که توزیع جمعیت، بیش از توزیع سکونتگاه­ها از عوامل طبیعی تبعیت می­کنند.